Nhà ở xã hội tại quận 7 (TP.HCM) - Ảnh: TRÚC PHƯƠNG
Nhà ở xã hội tại quận 7 (TP.HCM) - Ảnh: TRÚC PHƯƠNG
Để thực hiện gói vay ưu đãi mới cho người mua nhà ở xã hội, Vingroup và Techcombank kiến nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét cấp bổ sung hạn mức tăng trưởng tín dụng so với tăng trưởng tín dụng thông thường để các tổ chức tín dụng chủ động mở rộng kinh doanh, tạo thu nhập để bù đắp phần chênh lệch lãi suất đã bỏ ra để hỗ trợ người dân mua nhà ở xã hội.
Với chương trình thí điểm do Vingroup và Techcombank vừa đề xuất, nguồn tài chính hỗ trợ lãi suất cho người mua nhà ở xã hội khoảng 8.010 tỉ đồng. Vì vậy, Techcombank đề xuất xem xét cấp bổ sung hạn mức tín dụng trong năm năm kể từ khi bắt đầu thí điểm.
Ông Nguyễn Quốc Khánh (phó chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam):
Với lãi vay 7,5%/năm của gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỉ đồng, nhiều người sẽ không dám vay tiền mua nhà ở xã hội.
Bởi nếu họ vay 1 tỉ đồng để mua nhà, với lãi suất 7,5%/năm thì mỗi tháng người lao động phải bỏ ra 6 - 7 triệu đồng để trả lãi ngân hàng.
Trong khi lương đa số công nhân lao động chỉ 7 - 10 triệu đồng/tháng, rất khó dành dụm đủ tiền để trả gốc và lãi vay mua nhà.
Ví dụ một căn nhà ở xã hội diện tích từ 50 - 70m2, giá bán 18 - 20 triệu đồng/m2 thì người dân phải bỏ ra 1,1 - 1,5 tỉ đồng để mua nhà để ở, thông thường người dân sẽ vay khoảng 70% giá trị căn nhà nên mức lãi vay khoảng 4 - 5%/năm là hợp lý, còn mức lãi vay 7,5%/năm sẽ quá sức chi trả của đa số người thu nhập trung bình, thu nhập thấp.
TS Vũ Đình Ánh (chuyên gia kinh tế):
Người dân nộp hồ sơ mua chung cư nhà ở xã hội tại dự án chung cư ở khu đô thị xanh Bàu Tràm Lakeside thuộc phường Hòa Hiệp Nam năm 2023 - Ảnh: TRƯỜNG TRUNG
Xuất phát từ chương trình "5 không, 3 có", trong đó mục tiêu "người dân có nhà ở" mà nhiều năm qua Đà Nẵng đã phát triển mạnh hình thức nhà ở xã hội có vốn đầu tư nhà nước cho người dân thuê.
TP Đà Nẵng đã đầu tư hoàn thành hơn 16.700 căn hộ và là địa phương có quỹ nhà ở xã hội được đầu tư từ vốn ngân sách lớn nhất nước (hơn 12.000 căn hộ), chiếm tỉ lệ gần 80% của cả nước.
Đối với chung cư nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước, hiện nay TP đang quản lý gần 10.000 căn và đã bố trí thuê trên 98%.
Sở Xây dựng TP Đà Nẵng cũng vừa thông báo mở đợt cho thuê chung cư lớn với giá từ 2,5 triệu đồng/căn. Khu chung cư được cho thuê đợt này là chung cư nhà ở xã hội tại lô đất B4-1 thuộc khu đô thị xanh Bàu Tràm Lakeside (thuộc phường Hòa Hiệp Nam, quận Liên Chiểu).
Theo đó, sẽ có 257 căn hộ với diện tích 45 - 70m2 từ 1 - 3 phòng ngủ được mang ra cho thuê. Các căn hộ cho thuê đợt này được niêm yết giá thuê hằng tháng từ 2,5 - 4,7 triệu đồng. Trong đó số căn có giá cho thuê dưới 3 triệu đồng chiếm hơn 1/2 lượng căn hộ cho thuê.
Theo ông Trần Văn Hoàng - phó giám đốc Sở Xây dựng TP Đà Nẵng, đợt cho thuê này mở rộng đối tượng gồm người có công với cách mạng, người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị, người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân và Quân đội nhân dân, cán bộ, công chức, viên chức, học sinh, sinh viên, hộ gia đình thuộc diện bị thu hồi đất và phải giải tỏa…
TS Lê Xuân Nghĩa - thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia - đánh giá: "Đề xuất của Vingroup và Techcombank về một gói tín dụng ưu đãi cho nhà ở xã hội đúng với nguyên tắc cho vay mua nhà ở.
Nguyên tắc cho vay mua nhà ở là cho vay dài hạn, mức độ dài hạn phụ thuộc vào thu nhập bình quân của người lao động.
Thông thường các nước châu Âu họ tính toán cho vay từ 30 - 35 năm trở lên. Cá biệt vùng nói tiếng Đức tại Thụy Sĩ họ cho vay mua nhà với kỳ hạn tới 80 năm và không thu tiền gốc, họ chỉ thu tiền lãi.
Vì sau 80 năm lạm phát ăn hết tiền gốc rồi nên họ chỉ thu tiền lãi, cho vay mua nhà ở điều quan trọng nhất là kỳ hạn vay phải dài, như ở Mỹ là vay 30 năm".
Vấn đề thứ hai theo TS Lê Xuân Nghĩa là lãi vay mua nhà ở nhiều nước thường được chính phủ hỗ trợ, nếu các ngân hàng, doanh nghiệp tự nguyện đề xuất hỗ trợ người mua nhà thì quá tốt.
Và để các ngân hàng tham gia hỗ trợ người mua nhà ở xã hội thì ngoài việc nới room tín dụng, chính phủ cũng có thể xem xét giảm dự trữ bắt buộc đối với các ngân hàng. Hiện tỉ lệ dự trữ bắt buộc của các ngân hàng thương mại theo quy định là 3%, với những ngân hàng cho vay mua nhà ở xã hội có thể giảm xuống 2,5%.
Hơn nữa, chính phủ hoàn toàn có thể phát hành trái phiếu chính phủ để cấp bù chênh lệch lãi vay trong hoạt động cho vay mua nhà ở xã hội. Đây là khoản chính phủ tài trợ cho người dân mua nhà, ngân sách phải chịu trách nhiệm.
Bản chất là chính phủ vay tiền của dân để tài trợ cho dân, vay người giàu tài trợ cho người nghèo. Điều này tránh được việc chính phủ phát hành trái phiếu tài trợ cho các ngân hàng thương mại, thay vào đó sẽ tài trợ trực tiếp cho người dân mua nhà. Cách làm này nhiều nước họ đã làm, điều này luật cũng cho phép, TS Lê Xuân Nghĩa cho biết thêm.
Theo Bộ Xây dựng, đề xuất của Vingroup và Techcombank có nhiều điểm trùng hợp với những ưu đãi của gói tín dụng 120.000 tỉ đồng đang được bốn ngân hàng thương mại nhà nước triển khai.
Vì thế, Bộ Xây dựng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước xem xét tăng thời hạn cho vay ưu đãi, hạ mức lãi vay gói 120.000 tỉ đồng ở mức thấp hơn lãi vay thương mại thông thường từ 3 - 5%.
Đồng thời khuyến khích thêm các ngân hàng thương mại tham gia gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỉ đồng.
Vingroup và Techcombank đề xuất gói tín dụng ưu đãi mới cho nhà ở xã hội với lãi vay 4,8%/năm, thời hạn vay 30 năm - Ảnh: QUANG ĐỊNH
1. Trường hợp chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình được xác định khi đối tượng quy định tại Khoản 1 Điều 77 của Luật Nhà ở và vợ hoặc chồng của đối tượng đó (nếu có) không có tên trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có dự án nhà ở xã hội đó tại thời điểm nộp hồ sơ đăng ký mua, thuê mua nhà ở xã hội.
Trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được đơn đề nghị xác nhận có tên trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, Văn phòng/Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có dự án nhà ở xã hội đó thực hiện việc xác nhận đối với trường hợp quy định tại Khoản này.
2. Trường hợp đối tượng quy định tại Khoản 1 Điều 77 của Luật Nhà ở có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng diện tích nhà ở bình quân đầu người thấp hơn 15 m2 sàn/người. Diện tích nhà ở bình quân đầu người quy định tại Khoản này được xác định trên cơ sở bao gồm: người đứng đơn, vợ (chồng) của người đó, cha, mẹ (nếu có) và các con của người đó (nếu có) đăng ký thường trú tại căn nhà đó.
Trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được đơn đề nghị xác nhận diện tích nhà ở bình quân đầu người, Ủy ban nhân dân cấp xã thực hiện việc xác nhận đối với trường hợp quy định tại Khoản này".